Sąd wydaje wyrok skazujący, w którym wymierza karę ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne. Po uprawomocnieniu się wyroku kurator zawodowy wzywa skazanego, aby stawił się w celu ustalenia miejsca i czasu wykonywania owych prac.
Skazany pomimo wezwania nie stawia się (ewentualnie – pomimo stawiennictwa, skazany nie przystępuje do wykonywania prac). W konsekwencji kurator kieruje do sądu wniosek dotyczący zmiany orzeczonej kary ograniczenia wolności na zastępczą karę pozbawienia wolności.