Na terenie RP wprowadzony został stan zagrożenia epidemiologicznego. Rozprzestrzenianie się wirusa COVID-19 z pewnością będzie miało wpływ na funkcjonowanie każdego z nas, a w szczególności – na funkcjonowanie polskiej gospodarki, a co za tym idzie – na sytuację polskich przedsiębiorstw.
Przedsiębiorca, a sprawy pracownicze.
Aby zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy pracodawca ma możliwość zlecenia pracy zdalnej. System pracy „home office” polega na tym, iż pracownik ma możliwość świadczenia pracy na rzecz pracodawcy poza zakładem pracy, najczęściej w e własnym domu. Z uwagi na fakt, iż przepisy kodeksu pracy nie określają wprost, czym jest praca zdalna, to pracodawca winien określić procedury z tą pracą związane. Szczególnie istotne winno być wskazanie zasad dotyczących: raportowania czasu pracy, sposobu przekazywania efektów pracy swemu pracodawcy, czy też sposobu odbierania poleceń od przełożonego.
Warto wiedzieć!
Generalnie zlecenie pracy zdalnej wymaga porozumienia , tj. złożenia zgodnego oświadczenia woli przez pracodawcę i pracownika. Na mocy specustawy z dnia 7.03.2020 roku pracodawca nie jest już zobligowany do uzyskania od podwładnego zgody na zmianę formy świadczenia pracy na pracę zdalną. Pracodawca może więc zobowiązać pracownika do świadczenia pracy zdalnej w drodze jednostronnego oświadczenia woli, a niepodporządkowanie się temu oświadczeniu przez pracownika jest podstawą do nałożenia na niego kary dyscyplinarnej, a nawet rozwiązania stosunku pracy.
Możliwość jednostronnego zarządzenia pracy zdalnej z punktu widzenia przedsiębiorcy ocenić należy pozytywnie. Taki zabieg może zapobiec ewentualnemu zarażeniu chorobami zakaźnymi i minimalizuje ich rozprzestrzenianie. A – co szczególnie istotne dla pracodawcy – zakład może nadal pracować, wytwarzać przychód, co w konsekwencji ogranicza negatywne skutki przedsiębiorstwa z powodu epidemii. Zarządzenie pracy zdalnej jest również wyprzedzeniem ewentualnej decyzji służb sanitarnych o objęciu zakładu pracy kwarantanną w przypadku uzasadnionego podejrzenia wystąpienia zagrożenia rozprzestrzeniania się wśród pracowników choroby zakaźnej.
Trzeba jednak pamiętać, że pracodawca nie ma możliwości przymuszenia pracownika do skorzystania przez niego z urlopu wypoczynkowego (tym bardziej urlopu bezpłatnego), ani nie może wymusić na pracowniku skierowania go na dodatkowe badania celem wykluczenia ewentualnej choroby; pracodawca nie ma też kompetencji do tego, aby samodzielnie ustalić, czy dany pracownik może stanowić może źródło zakażenia – decyzję w tej materii może podjąć jedynie lekarz lub Inspekcja Sanitarna.
Prowadzenie działalności gospodarczej, a konieczność opłacania składek ZUS oraz podatków w okresie zagrożenia epidemiologicznego.
Ministerstwo Rozwoju jest na etapie sporządzania tzw. pakietu antykryzysowego. Zakłada on m.in. możliwość odroczenia terminu płatności należności publicznoprawnej, rozłożenia tychże płatności na raty, a nawet umorzenia składek na ZUS, czy innych powstałych zaległości. Umorzenie składek ZUS najprawdopodobniej będzie możliwe jedynie w tych szczególnie uzasadnionych sytuacjach. Organy podatkowe i rentowe zapewne będą zmuszone podejść do każdego wniosku indywidualnie, biorąc pod uwagę szereg okoliczności, które mogą mieć wpływ na potencjalne uwzględnienie wniosku.
Warto wiedzieć!
Informacja przekazana przez Ministerstwo Rozwoju jest na etapie planowania, a zatem w chwili obecnej na przedsiębiorcy ciąży obowiązek terminowego opłacania składek ZUS oraz płatności podatków.
Przedsiębiorca, a jego zobowiązania cywilnoprawne.Inne zobowiązania przedsiębiorców (umowy leasingu, kredytu, umowy najmu lokali użytkowych, itp.)
Przedsiębiorca związany z bankiem umową kredytu może rozważyć wniosek o zastosowanie karencji, czyli opóźnienie spłaty kapitałowej części kredytu. Dzięki temu przedsiębiorca będzie miał możliwość spłacania mniejszej raty, która obejmie np. wyłącznie odsetki lub ubezpieczenie kredytu. Spłata pozostałej części zobowiązania (kapitał) jest wówczas odraczana. Karencja jest udzielana zwykle na okres od 3 do 6 miesięcy.
Również w zakresie umów leasingu, najmu lub dzierżawy w pierwszej kolejności należy dokładnie przeanalizować zapisy umów, aneksów, cy też regulaminów, które to zawierają zapisy dotyczące odpowiedzialności za niewykonywanie lub nieterminowe wykonywanie zobowiązań. Warto również poszukać porozumienia z drugą stroną umowy w zakresie obniżenia lub odroczenia płatności rat.
Co do zasady, w przypadku, gdy przedsiębiorca nie wywiąże się z realizacji przyjętych w umowie zobowiązań istnieje ryzyko, że druga strona umowy będzie dochodzić będzie za niewykonanie umowy w wyznaczonym terminie, lub niewykonanie umowy w ogóle; i co do zasady takie roszczenie będzie zasadne. Jednakże strona umowy może próbować uwolnić się od odpowiedzialności, gdy wykaże, iż niewykonanie czy też nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności. W mojej ocenie przykładowo objęcie całego zakładu pracy kwarantanną nie może być uznane za okoliczność zależną od przedsiębiorcy. Ewentualne opóźnienia w wykonywaniu zobowiązań lub też ich ich niewykonanie przez przedsiębiorcę, które są następstwem tego faktu może stanowić okoliczność, za którą przedsiębiorca nie będzie ponosił odpowiedzialności. W konsekwencji – nie powinien być zobowiązany do zapłaty odszkodowania na rzecz swego kontrahenta. Należy jednak pamiętać, iż w takim przypadku niezbędna jest analiza każdego konkretnego przypadku.